Bu haqda ABC News xabar berdi.
Xorijiy hukumat tomonidan AQShga berilgan eng qimmatli sovg‘a sifatida Tramp ma’muriyati Qatar qirollik oilasidan o‘ta hashamatli bo’lgan Boeing 747-8 jumbo samolyotini qabul qilishga tayyorlanmoqda – bu sovg‘a prezident Donald Tramp tomonidan yangi havo kuchlari sifatida foydalanishi mumkin bo‘lgan va u lavozimini tark etguniga qadar qisqa vaqt ichida foydalanishi mumkin vosita sanalishi mumkin.
Yakshanba kuni kechqurun ijtimoiy tarmoqdagi postida Tramp o‘z ma’muriyati samolyotni qabul qilishga tayyorlanayotganini tasdiqlab, buni Mudofaa vazirligi bilan “juda ochiq va oshkora bitim” deb atadi.
Tramp avvalroq fevral oyida Vest Palm-Bich xalqaro aeroportida to‘xtab turganda “uchar saroy” nomi bilan mashhur bo‘lgan samolyotni aylanib chiqqan edi.
Sovg‘aning qonuniylik masalasi
Ko’pchilikda bu sovg’a Tramp va uning ma’muriyatiga qonuniymi yoki korrupsiyaviymi, degan savollarni yog’dirmoqda. Oq uy advokati idorasi va Adliya departamenti advokatlari Mudofaa vaziri Pit Xegset uchun tahlil loyihasini ishlab chiqishganini, bu savollarni kutgan holda, Mudofaa vazirligi samolyotni sovg’a sifatida qabul qilib, keyinroq uni Tramp kutubxonasiga topshirishi va bu poraxo’rlik yoki AQSh Konstitutsiyasini taqiqlashga qarshi qonunlarni buzmaydi degan xulosaga keldi. Ha, garchi shahzodaning Trampga sovg’asi qurol bo’lsa ham..
Manbalarning ta’kidlashicha, AQSh Bosh prokurori Pam Bondi va Trampning Oq uy advokati Devid Uorrington “qonuniy jihatdan joiz boʻladi” degan xulosaga kelishgan. Samolyotni vakolat muddati tugagunga qadar uning egalik huquqini Trampning prezidentlik kutubxonasiga oʻtkazish sharti bilan sovgʻa qilish mumkin, degan xulosaga kelishgan.
Samolyot dastlab Amerika Qo’shma Shtatlari Harbiy-havo kuchlariga topshiriladi, u 13 yoshli samolyotni Amerika Qo’shma Shtatlari prezidentini tashish uchun ishlatiladigan har qanday samolyot uchun talab qilinadigan AQSh harbiy xususiyatlariga mos keladigan tarzda o’zgartiradi, dedi taklif qilingan kelishuv bilan tanish bo’lgan ko’plab manbalar.
Xo’p, qachon Trampga sovg’asi beriladi?
Manbalar samolyot 2029-yilning 1-yanvaridan kechiktirmay Tramp prezidentlik kutubxonasi fondiga topshirilishini taxmin qilmoqda. Uning o‘tkazilishi bilan bog‘liq har qanday xarajatlar AQSh harbiy-havo kuchlari tomonidan to‘lanishi aytiladi xabarlarda.
Trampning hashamatli yangi merosi bahosi qancha?
Aviatsiya sohasi ekspertlarining fikricha, Tramp meros qilib oladigan samolyotning taxminiy qiymati 400 million dollarni tashkil etadi. Uning kapital ta’mirlanishi va prezidentga moslab bezatish ishlari Wall Street Journal nashrining bergan axborotida L3Harris aviakompaniyasiga topshirilgani keltirilgan. U prezident samolyoti talablariga javob beradigan kapital ta’mirlash ishlarini to’liq zimmasiga olishi borasidagi shartnomani qo’lga olgan.
Sovg’a yoki poraxo’rlik: Trampning bo’lajak merosiga qarshilar ham bor
AQSh demokratlari senatori Chak Shumer ijtimoiy media orqali bu xabarlarga munosabatida sovg’ani shunchaki pora emas, balki qo’shimcha boshliqlik va tashqi ta’sir deya baholamoqda.
Kaliforniya shtatidagi senator Adam Shiff esa AQSh rasmiylarining sovg’a masalasidagi bayonotlariga garchi ularning Konstitutsiyaning “Nobillik unvoni yoʻq” bandini keltirgan holda buni pora sifatida ko’rilmnasligini ta’kidlaganlariga qaramasdan, bu “korrupsiyaning shafqatsizligi” sifatida ta’rifladi.
Oq uy nima deyapti?
Oq uy ham, DOJ ham sovg’a hech qanday rasmiy hujjatga bog’liq emasligi sababli, bu poraxo’rlik emas degan xulosaga kelgan. Bondining huquqiy tahlili shuni ko’rsatadiki, u Konstitutsiyaning chet el sovg’alarini taqiqlashiga zid emas, chunki samolyot bir shaxsga emas, balki Amerika Qo’shma Shtatlari Harbiy-havo kuchlariga va oxir-oqibat prezident kutubxonasi fondiga berilgan, deydi manbalar. Ya’ni ularning so’zlarining dehqonchasi bu Trampga meros emas, prezidentlar fondida qolarmish. Ammo buni vaqt ko’rsatadi…
Jamolbek SALOMOV, «MUHIM24»
